Dębowa Góra
Ostoja obejmuje wyniesione formy moreny, zbiorniki wodne i torfowisko oraz drobne cieki uchodzące do Noteci. Jest to obszar usytuowany w granicach mezoregionu Pojezierza Krajeńskiego, należący do regionu kujawsko-pomorskiego. Najwyżej położonym punktem jest Dębowa Góra o wysokości 192 m n p m. Spływające wody polodowcowe doprowadziły do powstania licznych wąwozów. Na wysoczyźnie przeważają gleby płowe. Obecne są także gleby organiczne- torfy o różnym stopniu mineralizacji. We wschodniej części znajduje sie rezerwat Zielona Góra o dobrze udokumentowanych walorach przyrodniczych. W planowanej ostoi przeważają ekosystemy leśne, głównie grądy. W bezpośrednim sąsiedztwie planowanej ostoi znajdują sie drzewostany sosnowe.
W obrębie rolniczego krajobrazu Pojezierza Krajeńskiego jest to jeden z większych, w dużym stopniu naturalnych kompleksów lasów liściastych. Omawiany teren cechuje się ponadto bardzo dużymi walorami krajobrazowymi. W obrębie obszaru znajduje się cmentarz ewangelicki z przełomu XIX i XX wieku oraz stanowisko archeologiczne nr 14- ślad osadniczy, przypuszczalnie z okresu neolitu.
Dolina Łobżonki
Obszar chroni rzekę Łobżonkę (Łobzonkę) wraz z fragmentami dopływów - Lubczą i Orla. Osią obszaru jest około 60 kilometrowa dolina rzeki Łobżonki od okolic Bałobłocia i Lutówka aż po dolinę rzeki Noteć (poniżej Osieka n/Not.). W rzekach żwirowo-piaszczysty charakter dna i żwawy nurt. Rzeki w różnych fragmentach zawierają siedliska charakterystyczne dla tzw. rzek włosiennicznikowych. Spotkać w nich można, choć coraz rzadziej, strunowca-minoga strumieniowego. Niezwykle liczna populacja małża skójki gruboskorupowej. Występują właściwie wykształcone grądy i ekstensywnie użytkowane łąki a także korytarz ekologiczny o znaczeniu ponadregionalnym. W obrębie łąk, poza rzadkimi elementami flory, występuje motyl czerwończyk nieparek oraz związana z rzekami ważka trzepla zielona. Znamienne są również łęgi olszowe. Na zboczach dolin rzecznych występują niekiedy murawy kserotermiczne. W lasach występują chrząszcze pachnica dębowa oraz jelonek rogacz.
Ostoja Pilska składa sie z następujących obszarów usytuowanych wokół Piły:
1)Rynna Jezior Kuźnickich obejmuje fragment rynny glacjalnej od łęgów źródliskowych nad Zalewem Koszyckim poprzez rezerwat przyrody "Kuźnik" do Jeziora Kuźnik Czarny. Charakterystyczne dla tej części Ostoi są niewielkie śródleśne jeziora z towarzyszącymi im torfowiskami mszarnymi. W obrębie rynny występuje największe skupienie populacji bażyny czarnej w Wielkopolsce w tym najbogatsza i jedyna owocująca populacja nad jeziorem Kuźnik Bagienny.
2)Łegi i grądy nad Gwdą poniżej Dobrzycy obszar obejmuje zbocza doliny rzeki Gwdy poniżej wsi Dobrzyca.
3)Obszar pomiędzy jeziorem Wapińskimi jeziorem Kleszczynek a jeziorem Czarnym k.Jeziorek. Terasy przyczeczne zajęte przez łęgi olszowo-jesionowe oraz przez łęgowe lasy wiązowo-jesionowe. Te ostatnie reprezentowane są przez rzadko notowany łęg fiołkowy. Wyższe partie zboczy i krawędzie doliny zajmują grądy. Poniżej drogi Piła-Zelgniewo, usytuowane są dwa największe w północnej części regionu torfowiska mszarne.
4) Rezerwat Torfowisko Kaczory oraz Jezioro Czarne k. Kaczor jedno z najgłębszych jezior dystroficznych w regionie, w którym występują płaty torfowiska przejściowego, wysokiego, boru bagiennego, w tym także jedyne znane stanowisko w północnej Wielkopolsce rosiczki pośredniej.
5)Meandry i starorzecza Gwdy poniżej Motylewa siedlisko cennych gatunków ryb reofilnych. na uwagę zasługuje boleń, brzana, świnka (prawdopodobnie już nie występuje- regres populacji), strzebla potokowa, jelec, kleń, jaź i kiełb. W Gwdzie spotkać także można rzadkiego i chronionego w Polsce małża-gałeczkę rzeczną.
6)Obszar wydm śródlądowych i Jezioro Leśne usytuowane w obrębie południowo-zachodnich granic Piły, pomiędzy linią kolejową Piła Krzyż a drogą krajową nr 11. Występują tutaj różne fazy rozwojowe siedliska śródlądowego boru chrobotkowego, pojedyncze przykłady odsłoniętych wydm śródlądowych z murawami napiaskowymi, suche wrzosowiska i ciepłolubne śródlądowe murawy napiaskowe.
7)Kwaśne dąbrowy Zawada-Koszyce usytuowane przy północno-zachodnich granicach Piły, pomiędzy Zalewem Koszyckim a drogą krajową nr 11
8)Kwaśne dąbrowy i grądy w Kalinie usytuowane przy południowo-wschodnich granicach Piły, w Kalinie
Struga Białośliwska ostoja obejmuje wyniesione formy moreny czołowej oraz dolinę cieku uchodzącego do Noteci. Spływające wody polodowcowe doprowadziły do powstania licznych wąwozów. Dominujące siedliska mineralne, o stosunkowo żyznych glebach. Przeważającą część zajmują grądy, niewielki jest udział świetlistej dąbrowy i kwaśnej dąbrowy. Stwierdzono tam zarówno lasy bagienne (olsy i łęg jesionowo-olszowy), łęg wiązowo-jesionowy, jak i użytki zielone: pastwiska i ziołorośla. Obecne są także eutroficzne zbiorniki wodne- stawy rybne z właściwą dla nich roślinnością wodną i szuwarową. Teren cechuje sie bardzo dużymi walorami krajobrazowymi.
